تجارت ترخيص

بر اساس ‌ماده ۳قانون مقررات صادرات و واردات مبادرت به امر صادرات و واردات كالا به صورت تجاري مستلزم داشتن كارت بازرگاني است كه توسط اتاق بازرگاني و صنايع و معادن‌ايران صادر و به تأييد وزارت بازرگاني ( صنعت ، معدن ، تجارت)مي‌رسد. بنابراين تمامي افراد حقيقي و حقوقي مي توانند نسبت به اخذ كارت بازرگاني مطابق با شرايط اعلامي اتاق بازرگاني و صنايع و معادن ايران اقدام نمايند كه اين كارت ها به تاييد وزارت صنعت ، معدن و تجارت هم مي رسد و افراد حقيقي و حقوقي با اين كارت ها مي توانند كالا وارد كشور نمايند . همچنين بر اساس مقررات صادرات و واردات كشورمان كليه بخشنامه‌ها و دستورالعمل هاي مربوط به صدور و ورود كالا منحصراً از طريق وزارت بازرگاني (صنعت ، معدن و تجارت)به سازمان هاي اجرايي ذيربط اعلام‌مي‌گردد.
اولين گام براي واردات كالا پس از اخذ كارت بازرگاني اخذ مجوز ورود يا ثبت سفارش كالا بر اساس مدارك فروشنده و ساير اسناد در سامانه ثبت سفارش سازمان توسعه تجارت است كه صراحتا در ماده ۸ مقررات صادرات و واردات آمده است . هيچ كالايي بدون اخذ مجوز ثبت سفارش كه زير نظر وزارت صنعت ، معدن و تجارت است ، امكان واردات به كشور را ندارد . در حال حاضر ارتباط گمرك ايران و ثبت سفارش هم الكترونيكي شده و پس از اخذ مجوز ثبت سفارش واردات يك كالا توسط وارد كننده ، اطلاعات همان كالا با مشخصات وارد كننده كه صاحب كارت بازرگاني است در سامانه جامع گمركي و پنجره واحد تجارت فرامرزي وارد مي شود
پس از اخذ مجوز ثبت سفارش در اقدام بعدي وارد كننده بايد با توجه به نوع كالا مجوز ورود از سازمان هاي مربوطه را اخذ نمايد . به طور مثال واردات برنج پس از اخذ مجوز ثبت سفارش ، مستلزم اخذ مجوز سازمان غذا و دارو ، استاندارد و سازمان حفظ نباتات وزارت جهاد كشاورزي است و وارد كننده صرفا پس از اخذ مجوز ثبت سفارش سازمان توسعه تجارت و مجوزهاي ياد شده مي تواند نسبت به اظهار برنج وارداتي خود در گمرك اقدام نمايد و در واقع كار گمرك پس از طي كردن اين مراحل شروع مي شود و فرد حقيقي يا حقوقي مي تواند كالاي خود را به گمرك اظهار نمايد . ضمن اينكه به كمك سامانه جامع گمركي و پنجره واحد تجارت فرامرزي ارتباط گمرك با ۲۴ سازمان صادركننده مجوز واردات الكترونيكي شده و امكان جعل مجوزهاي اين سازمان ها در گمرك وجود ندارد .
واردكنندگاني كه قصد دارند براي نخستين بار از گمرك كالا ترخيص نمايند، جهت ترخيص كالا از گمرك با توجه به اينكه هم اكنون تشريفات گمركي الكترونيكي شده و تماما از طريق پنجره واحد تجارت فرامرزي انجام مي شود ، ابتدا بايد كد كاربري سامانه جامع گمركي را اخذ نمايند و جهت اخذ كد كاربري هم مي بايست به نزديكترين گمرك محل مراجعه و نسبت به اخذ كد كاربري سامانه جامع گمركي و پنجره واحد تجاري اقدام كنند . در حال حاضر تمامي تشريفات گمركي اعم از صادرات، واردات و ترانزيت به صورت الكترونيكي در گمرك انجام مي شود .
آنچه كه تاكنون گفته شد نشان مي دهد كه تمامي وارد كنندگان كالاها اشخاص حقيقي يا حقوقي هستند كه بنابر نياز نسبت به واردات كالا اقدام مي كنند و در واقع دولت وارد كننده كالا نيست و بخش خصوصي واردات كالاها را انجام مي دهد . دولت صرفا در بخش تنظيم بازار كالاهاي اساسي از طريق شركت بازرگاني دولتي اقدام به واردات برخي كالا ها بنا بر ضرورت مي كند كه البته اين بخش نيز برون سپاري شده است .
برداشت هاي متفاوتي در خصوص چگونگي نظارت دولت بر واردات كالاها وجود دارد و اين موضوع همواره چالش هايي را به دنبال داشته است . به طور مثال برخي مي گويند چرا دگمه وارد كشور مي شود ، از سويي ديگر توليدكنندگان پوشاك عنوان مي كنند دگمه به نوعي مواد اوليه اين صنعت به شمار مي رود و با توجه به تنوع سليقه هاي مشتريان ما نياز داريم كه علاوه بر دگمه هاي داخلي از دگمه هاي خارجي هم استفاده كنيم تا نياز مشتري را با توجه به تنوع سليقه ها تامين نماييم . در خصوص كالاهاي واسطه اي و مصرفي هم البته اختلاف نظرهايي وجود دارد ؛ به طور مثال شكر هم كالاي مصرفي است و هم واسطه اي ؛ به نحويكه اگر در صنايع شيريني ، شكلات و بيسكويت مورد استفاده قرار گيرد واسطه اي تلقي مي شود و اگر مستقيما به مصرف برسد مصرفي . از سويي ديگر به موضوع واردات انواع آبميوه مي توان اشاره كرد . اينكه آيا در فروشگاه هاي داخل كشور آبميوه هاي خارجي بنا بر تقاضاي مشتريان عرضه مي شود يا خير ؟ پس اگر عرضه مي شود و مشتري دارد آيا بهتر است از طريق گمركات و با نظارت و پس از اخذ تاييديه سلامت كالا از سازمان غذا و دارو و همچنين دريافت حقوق ورودي در گمركات وارد كشورمان شود و يا بهتر است به شكل قاچاق و بدون انجام آزمايش هاي سلامت و حتي بدون پرداخت حقوق ورودي در فروشگاه ها عرضه شود ؟!